Τί είναι ο θεσμός του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης
Ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης αποτελεί ένα διαμεσολαβητικό θεσμό μεταξύ των πολιτών, των επιχειρήσεων και του Δήμου. Ο θεσμός θεσπίσθηκε με το Ν.3852/2010 (άρθρα 77 & 179) και επανήλθε εκ νέου σε ισχύ με το Ν.4623/2019 (άρθρο 7). Πρόκειται για μία ανεξάρτητη αρχή, δίπλα στη διοίκηση. Αποσκοπεί στον έγκαιρο εντοπισμό και την αποτελεσματική αντιμετώπιση φαινομένων κακοδιοίκησης, διαφθοράς ή κατάχρησης εξουσίας, στη διασφάλιση της αμεροληψίας των δημοτικών αρχών και στην αναβάθμιση των παρεχόμενων Δημοτικών υπηρεσιών. Για το λόγο αυτό ο νόμος απαιτεί κατά τη διαδικασία επιλογής από το Δημοτικό Συμβούλιο ειδική πλειοψηφία των 3/5 των παρόντων δημοτικών συμβούλων, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται τόσο το κύρος του θεσμού, όσο και η ευρεία αποδοχή του από τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου.
Διαμεσολάβηση – Διερεύνηση καταγγελιών
Ο Συμπαραστάτης δέχεται και διερευνά καταγγελίες πολιτών ή επιχειρήσεων, για φαινόμενα κακοδιοίκησης δημοτικών υπηρεσιών ή δημοτικών νομικών προσώπων (άρθρου 77 παρ. 3 του Ν.3852/2010). ΄Εργο του Συμπαραστάτη αποτελεί η διαμεσολάβηση μεταξύ του θιγόμενου φυσικού ή νομικού προσώπου και της αρμόδιας υπηρεσίας, καθώς και η λήψη όλων των απαραίτητων πρωτοβουλιών, προκειμένου να επιλυθεί το καταγγελθέν πρόβλημα. Με τον τρόπο αυτό, εγκαθιδρύεται μία μορφή μηχανισμού εσωτερικού ελέγχου, ο οποίος έχει στόχο τη διασφάλιση της σύννομης λειτουργίας των υπηρεσιών και των νομικών προσώπων του Δήμου.
Δικαίωμα υποβολής αναφοράς στον Συμπαραστάτη έχουν μόνο το πρόσωπο του/της άμεσα θιγόμενου πολίτη-επιχείρησης. Συνεπώς, η ύπαρξη άμεσου έννομου συμφέροντος αποτελεί προϋπόθεση του παραδεκτού της υποβαλλόμενης καταγγελίας, ενώ πρέπει να χαρακτηρίζονται, άνευ ετέρου, απαράδεκτες και να τίθενται στο αρχείο οι καταγγελίες που υποβάλλονται για υποθέσεις τρίτων. Σημειώνεται ότι δεν υπάρχει δυνατότητα αυτεπάγγελτης διερεύνησης ατομικών υποθέσεων πολιτών.
Ο Συμπαραστάτης διεκπεραιώνει τις υποθέσεις, είτε εγγράφως, με αλληλογραφία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου και των νομικών του προσώπων, είτε προφορικά, ενημερώνοντας και στις δύο περιπτώσεις πλήρως τον/την ενδιαφερόμενο/η πολίτη ή επιχείρηση ως προς τις ενέργειες στις οποίες ο ίδιος προέβη. Η ενημέρωση πρέπει υποχρεωτικά να λαμβάνει χώρα, εγγράφως ή προφορικά, εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την υποβολή της σχετικής αναφοράς – καταγγελίας.
Η υποβολή καταγγελίας ενώπιον του Συμπαραστάτη δε διακόπτει προθεσμίες για την κίνηση δικαστικών ή διοικητικών διαδικασιών, όπως, την 15μερη προθεσμία για την άσκηση ειδικής διοικητικής προσφυγής ενώπιον της αρμόδιας Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ, κατά των αποφάσεων των συλλογικών ή μονομελών οργάνων του Δήμου και των νομικών του προσώπων. Επίσης, δεν αναιρεί τη σχετική αρμοδιότητα του Συνηγόρου του Πολίτη ως ανεξάρτητης αρχής, ούτε τις αρμοδιότητες άλλων ελεγκτικών οργάνων και αρχών, ούτε αναστέλλει τυχόν άλλες προθεσμίες.
Στο πλαίσιο άσκησης της διαμεσολαβητικής αρμοδιότητάς του και προκειμένου να διαπιστώσει την ουσιαστική βασιμότητα των καταγγελλομένων και εν συνεχεία να διευθετήσει το καταγγελθέν περιστατικό κακοδιοίκησης, ο Συμπαραστάτης δύναται να αιτείται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου ή των νομικών του προσώπων, κάθε πληροφορία, έγγραφο ή άλλο στοιχείο που αφορά την καταγγελλόμενη υπόθεση, υπό τη ρητή επιφύλαξη του Π.Δ. 28/2015 για την πρόσβαση σε δημόσια έγγραφα και στοιχεία. Σε κάθε περίπτωση και με σκοπό την ουσιαστική εφαρμογή των προβλεπόμενων ρυθμίσεων, οι καταγγελλόμενες υπηρεσίες οφείλουν να αποκρίνονται και να απαντούν τεκμηριωμένα στην αλληλογραφία του Συμπαραστάτη, αναφέροντας, ιδίως, τις απόψεις και τις ενέργειές τους, όσον αφορά το καταγγελθέν περιστατικό.
Σε περίπτωση που οι ενέργειες ή η απάντηση της καταγγελόμενης υπηρεσίας κριθούν ικανοποιητικές, ο Συμπαραστάτης περατώνει την υπόθεση. Σε διαφορετική περίπτωση, ο Συμπαραστάτης δύναται να υποβάλλει συστάσεις στην υπηρεσία για την αποτροπή επανάληψής της.
Δημοσίευση ετήσιας έκθεσης
Υποχρέωση του Συμπαραστάτη αποτελεί η σύνταξη και δημοσίευση ετήσιας απολογιστικής έκθεσης. (άρθρο 77 § 5 του Ν.3852/2010).
Η ανωτέρω πρακτική αποτελεί κοινό τόπο των θεσμών ενδιάμεσου ελέγχου της κακοδιοίκησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εξυπηρετώντας την ανάγκη δημοσιότητας και επικοινωνίας της δράσης των διαμεσολαβητών, καθώς και την ανάγκη επίτευξης διαφάνειας στη δράση τους.
Σε κάθε περίπτωση, ο Συμπαραστάτης οφείλει να μεριμνήσει ώστε η ετήσια έκθεσή του να δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα του Δήμου. Εντός τριάντα (30) ημερών από την υποβολή της έκθεσής του, οφείλει να την παρουσιάσει σε ειδική δημόσια συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου για τον απολογισμό της δημοτικής αρχής, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 217 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (κυρωτ. Ν.3463/2006).
Υποβολή ειδικών προτάσεων
Ο Συμπαραστάτης δύναται να καταθέτει ειδικές προτάσεις βελτίωσης της δημοτικής διοίκησης (άρθρο 77 § 5 εδ. γ’ επ. του Ν.3852/2010). Οι ειδικές προτάσεις αποσκοπούν, στη βελτίωση των σχέσεων της δημοτικής διοίκησης με τους διοικουμένους, ενώ εκδίδονται επ’ ευκαιρία σημαντικών φαινομένων κακοδιοίκησης που εντοπίζονται από τον Συμπαραστάτη.
Οι ειδικές προτάσεις, είτε προσαρτώνται στο σώμα της ετήσιας έκθεσης των Συμπαραστατών, είτε εκδίδονται αυτοτελώς μέσω δημοσίευσης ειδικού εγγράφου που φέρει τον τίτλο «Ειδική Πρόταση». Ιδίως στην δεύτερη περίπτωση o Συμπαραστάτης υποχρεούται να υποβάλλει την Ειδική Πρόταση στον Δήμαρχο και να την κοινοποιήσει στο Δημοτικό Συμβούλιο και στο Γενικό Γραμματέα του Δήμου. Επίσης, υποχρεωτική είναι η δημοσίευση των ειδικών προτάσεων στην ιστοσελίδα του Δήμου, με μέριμνα των αρμόδιων δημοτικών υπηρεσιών.
Στοιχεία Επικοινωνίας της Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης Δήμου Σύρου-Ερμούπολης, Μαρίας Καζαντζάκη, δικηγόρου παρ΄ Αρείω Πάγω. Ταχ. Δ/νση : Άνδρου και Αντιπάρου 1
Τηλ.: 2281080260
e-mail: symparastatis@syros-ermoupolis.gr
΄Ωρες εξυπηρέτησης: Δευτέρα-Παρασκευή 09.00-15.00 για ραντεβού.
Τα αιτήματα θα υποβάλλονται εγγράφως και είτε θα αποστέλλονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση symparastatis@syros-ermoupolis.gr είτε θα κατατίθενται στο πρωτόκολλο του Δήμου Σύρου-Ερμούπολης και θα διαβιβάζονται υπηρεσιακά.
Χρήσιμος Σύνδεσμος: https://symparastatis.gr/